Dugoročna posvećenost relevantnih aktera ključ daljeg uspješnog rješavanja problema zagađenosti vazduha
17/01/2020
Na današnjem sastanku predstavnika Ministarstva održivog razvoja i turizma, Glavnog grada, Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju i Instituta za javno zdravlje dogovoreno je preduzimanje kratkoročnih mjera u cilju smanjenja zagađenja vazduha, definisane su precizne preporuke građanima za ponašanje u nepovoljnim klimatskim uslovima, a takođe je dat i osvrt na dugoročne mjere.
Cilj sastanka bio je aktuelna problematika zagađenja vazduha u Podgorici, te su ovom prilikom kao najveći izvori zagađenja vazduha u Glavnom gradu prepoznata individualna ložišta, tj. grijanje na čvrsta goriva, saobraćaj i nepovoljni meteorološki uslovi. Ukazano je da su sezone grijanja u znaku hladno-ledenog vremena sa niskim temperaturama u pojedinim danima, a dešavaju se uticaji visokog vazdušnog pritiska sa pojavom mraznih temperatura, dok su učestale i temperaturne inverzije sa potpunim izostankom provjetravanja u tim danima.
Kako je istaknuto tokom sastanka, svi nadležni organi nastaviće da prate na dnevnom nivou stanje kvaliteta vazduha, učiniće ove podatke maksimalno pristupačnim svim građanima i svakoj ciljnoj grupi kroz postojeće kanale komunikacije, kao što su redovne vremenske prognoze sa preporukama Instituta za javno zdravlje, veb-sajtovi nadležnih organa, elektronski i štampani mediji, a naročito društvene mreže. Na taj način će precizna i blagovremena informacija o stanju zagađenja vazduha biti dostupna svakom građaninu Crne Gore na lak i jednostavan način.
Posebno je istaknuta važnost praćenja isključivo zvaničnih informacija nadležnih institucija.
Učesnici sastanka saglasili su se da je od izuzetnog značaja da građani pažljivo prate preporuke Instituta za javno zdravlje, a naročito najosjetljivije grupe stanovništva poput trudnica, djece, starih osoba, lica sa respiratornim i ostalim oboljenjima. Osim toga, građanima se preporučuje da, ukoliko su u mogućnosti, pređu na alternativne vidove prevoza, odnosno da koriste usluge javnog prevoza i da smanje korišćenje invidividualnog prevoza tokom narednih dana, dok traju ovakvi vremenski uslovi. Građanima se takođe preporučuje da redovno čiste dimnjake te da, ukoliko je moguće, koriste adekvatniji ogrijev. Takvim individualnim postupanjem svaki građanin, tj. domaćinstvo daće doprinos smanjenju zagađenja vazduha u Glavnom gradu, kao i u čitavoj državi.
Takođe, podstiču se građani da koriste izgrađenu biciklističku infrastrukturu i dostupna električna vozila, kako bi na taj način doprinijeli boljem kvalitetu vazduha.
U danima kada je registrovano znatno zagađenje vazduha, intenzivirane su aktivnosti komunalne inspekcije i komunalne policije na nivou Glavnog grada, koje se ogledaju u pojačanom nadzoru i prevenciji svake pojave nepropisnog odlaganja i tretiranja otpada, naročito spaljivanja otpada (komunalni otpad, gume i slično), što nadležne službe već i preduzimaju u okviru svojih redovnih svakodnevnih aktivnosti. Takođe, imajući u vidu da se tokom noći talože čestice koje zagađuju vazduh, Čistoća d.o.o. uložiće dodatne napore da tokom noći vrši mehaničko pranje ulica. Naglašena je potreba pojačanog sprovođenja kontinuiranih kontrola ekološke inspekcije, kada su u pitanju veliki zagađivači na teritoriji Glavnog grada.
Pored pomenutih kratkoročnih mjera, razmotrene su i dugoročne mjere koje predstavljaju trajno rješenje za problem lošeg vazduha, naročito tokom zimskih mjeseci. Istaknuto je da Glavni grad u kontinuitetu sprovodi Plan kvaliteta vazduha, koji je donijet 2015. S tim u vezi, Glavni grad otpočeo je fazno zatvaranje određenih ulica i sproveo niz aktivnosti u okviru unapređenja saobraćaja Glavnog grada, te da će se intenzivirati njegova modernizacija. Apostrofirana je i potreba širenja zelenih površina u gradu.
Kada je riječ o grijanju i energetskoj efikasnosti, predloženo je da se kao dugoročna mjera razmotri način podsticanja građana kroz različite projekte, kao npr. nabavke energertski efikasnih peći za sagorijevanje goriva, što bi predstavljao prelazak na upotrebu ekološki prihvatljivijiha goriva, peleta i briketa.
Današnji koordinacioni sastanak je još jedan pokazatelj da Vlada i Glavni grad odgovorno sa građanima učestvuju u rješavanju ovog dugoročnog problema koji zahtijeva dugoročnu posvećenost svih kako bi se došlo do trajnog rješenja.
MINISTARSTVO ODRŽIVOG RAZVOJA I TURIZMA
AGENCIJA ZA ZAŠTITU PRIRODE I ŽIVOTNE SREDINE
INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE
GLAVNI GRAD PODGORICA
ZAVOD ZA HIDROMETEOROLOGIJU I SEIZMOLOGIJU